مزایا و معایب کانتینر
کانتینر از مهم‌ترین فضاهای ذخیره‌سازی کالاهای گوناگون برای جابه‌جایی در سیستم حمل‌ونقل زمینی، ریلی و دریایی است. این محفظه‌های بزرگ فلزی دارای معایب و مزایای مختلفی هستند. ازجمله مزایا کانتینر می‌توان به بدنه مستحکم و ضدآب، افزایش بهره‌وری انبار و کاهش هزینه حمل‌ونقل اشاره کرد. احتمال ذخیره‌سازی غیراصولی کالا و نیاز به تعمیر و نگهداری مداوم ازجمله معایب کانتینر هستند که باید در نظر گرفته شوند.
آشنایی با کانتینر (Container)
کانتینر یک سازه فلزی بسیار مستحکم از جنس ورقه‌های ضخیم فولادی است که در ابعاد استاندارد و برای حمل‌ونقل کالا از مسیر دریا، زمین و… استفاده می‌شود. کانتینرها در ابعاد و مدل‌های گوناگونی تولید می‌شوند. بااین‌حال، دو سایز 20 فوت و 40 فوت از رایج‌ترین انواع کانتینر هستند. ابعاد یکسان باعث می‌شود که چیدمان کانتینرها بر روی‌هم آسان‌تر باشد و همچنین بتوان از ماشین‌آلات و تجهیزات مشخصی برای جابه‌جایی آن‌ها استفاده کرد.
کانتینرها بر اساس استانداردها مشخصی در چند کشور دنیا تولید می‌شوند. پس از پایان طول عمر مفید این محصولات و خروج آن‌ها از سیستم‌های حمل‌ونقل، کانتینرها را می‌توان ارتقا داد و برای مقاصدی نظیر سکونت، انبار ثابت، فروشگاه‌های سیار و… استفاده کرد. ابتدا این ایده از کشورهای اروپایی شروع شد و سپس راه خود را به کشورهای قاره آمریکا و آسیا نیز باز کرد. امروزه بعضی از خریداران سازه‌های پیش‌ساخته در ایران نیز علاقه‌مند به تهیه سازه‌های کانتینری هستند.
مهم ترین مزایا کانتینر
مدتی طولانی است که کانتینر به ابزاری بین‌المللی برای حمل‌ونقل انواع کالا تبدیل‌شده است. حالا پس از یک آشنایی کوتاه با کانتینر، زمان آن رسیده که با مزایای آن آشنا شویم.
1) استانداردسازی
جالب است بدانید که کانتینرها تنها در چند کشور دنیا نظیر آمریکا و ژاپن تولید می‌شوند. استانداردسازی دلیل اصلی این اقدام است تا کانتینرها طبق اصول و قواعد مشخصی تولید شوند و ازلحاظ ابعاد، ساختار، مقاومت و کیفیت در سراسر دنیا یکسان باشند. درنتیجه شما می‌توانید از کانتینرهای دارای استاندارد ISO در پایانه‌های حمل‌ونقل گوناگون در تمام کشورهای جهان استفاده کنید. هر کانتینر دارای یک شماره شناسایی منحصربه‌فرد و یک کد نوع اندازه است که مدیریت آن را آسان می‌کند.
2) انعطاف پذیری
از دیگر مزایا کانتینر در سیستم حمل‌ونقل، امکان استفاده از آن برای جابه‌جایی رنج وسیعی از کالاها است. اتومبیل، گندم، زغال‌سنگ، کالاهای یخچالی (فاسدشدنی) و لوازم‌خانگی تنها چند نمونه ساده از هزاران کالایی هستند که توسط این محفظه‌های فلزی حمل می‌شوند. از طرفی چند مدل متنوع از کانتینرها تولید می‌شود که هریک مناسب کالاهای بخصوصی نظیر مایعات (نفت و محصولات شیمیایی)، محموله‌های نیازمند یخچال یا محموله‌های خشک هستند.
3) بدنه مستحکم
کانتینرهای حمل‌ونقل معمولاً از آلومینیوم و فولاد ساخته می‌شوند. این محفظه‌های فلزی می‌توانند سفرهای طولانی دریایی را تحمل کنند و به‌طور مرتب در معرض طوفان و شرایط جوی نامساعد قرار بگیرند. دو ویژگی ضد آب بودن و ضد باد بودن از مزایا کانتینر به شمار می‌آیند که استفاده از این باکس‌های فلزی در شرایط جوی غیر ایده‌آل را مهیا می‌کنند. بر این اساس، تمام اقلام و کالاهای شما چه در زمان حمل‌ونقل و چه در حالت ثابت، تحت شرایط مطلوبی نگهداری می‌شوند. اگر به‌طور اصولی از کانتینرها نگهداری شود، طول عمر مفید آن‌ها بین 20 تا 30 سال خواهد بود.
4) بهبود کارایی و مقیاس پذیری انبار
از مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایا کانتینر، افزایش چشم‌گیر ظرفیت ذخیره‌سازی است. چشم خود را ببندید و شرایطی را تصور کنید که تمام کالاهای موجود در کانتینرها درون انبار رهاشده باشند! مسلماً چنین بی‌نظمی بزرگی موجب گم‌شدن بسیاری از کالاها و کاهش ظرفیت انبار خواهد شد. بیشتر این محفظه‌های ذخیره‌سازی در دو سایز 20 فوت و 40 فوت ساخته می‌شوند تا به‌راحتی بتوان آن‌ها را روی‌هم قرار داد. درواقع بدون نیاز به فضای ذخیره‌سازی بیشتر و تنها با قرار دادن کانتینرها رو هم، می‌توان فضای بیشتری در اختیار داشت. این ویژگی نقش مهمی در کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل دارد.
5) استفاده به عنوان کانتینر مسکونی
با نگهداری اصولی از یک کانتینر، اغلب می‌توان بین 20 الی 30 سال از آن‌ها استفاده کرد. پس‌ازاین مدت، مجوز استفاده از کانتینر در سیستم حمل‌ونقل باطل می‌شود و می‌توان برای مقاصد گوناگونی از آن استفاده کرد. استفاده به‌عنوان فروشگاه سیار یا انبار ثابت بعضی از کاربردهای این کانتینرها هستند. بااین‌حال، در سال‌های اخیر استفاده از این سازه به‌عنوان محل زندگی و سکونت موقت یا دائم نیز در بسیاری از نقاط دنیا رایج شده است. با انجام تغییرات ظاهری و تزئینی، عایق‌بندی، ایجاد درب و پنجره، اضافه کردن تجهیزات و… در یک کانتینر، می‌توان شاهد یک ویلای بسیار زیبا، راحت و امروزی بود.
5) امنیت و ایمنی
تمام محتویات درون کانتینر برای شرکت‌های حمل‌ونقل ناشناخته هستند و امکان باز کردن و بررسی آن‌ها تنها در مبدأ (فروشنده یا فرستنده)، گمرک و مقصد (خریدار) میسر است. این یکی از مزایا کانتینر است که امکان به سرقت رفتن کالاها و فساد در سیستم حمل‌ونقل را به‌شدت کاهش می‌دهد.
مهم ترین معایب کانتینر
در کنار چندین مزایا کانتینر که آن را به سازه‌ای عالی جهت حمل‌ونقل کالا و حتی محیطی به‌منظور اقامت تبدیل کرده‌اند، ایراداتی نیز به این محفظه‌های بزرگ فلزی وارد هستند.
1) احتمال ذخیره غیراصولی کالا
بیشتر کانتینرهای حمل‌ونقل ساده سایز 20، 30، 40 و 50 فوت فاقد سیستم تهویه هستند. بنابراین بسته به شرایط آب‌وهوایی ممکن است فضای داخل آن‌ها بسیار گرم یا سرد شود. گاهی اوقات دیده‌شده که این مشکل باعث ذوب شدن برخی از کالاها یا انفجار آن‌ها درون کانتینر شده است. این ویژگی از مهم‌ترین معایب کانتینر است. قبل از اقدام برای ارسال کالاها توسط این محفظه‌های فلزی، مطمئن شوید که کالای شما آماده قرار گرفتن در چنین شرایطی است و دچار مشکل نخواهد شد. البته شما می‌توانید با صرف هزینه بیشتر و دریافت مجوز، از کانتینرهایی استفاده کنید که دارای سیستم تهویه هستند.
2) تعمیر، نگهداری و تعمیرات
در ساخت کانتینرها از آلیاژهای ضخیم، مقاوم و مستحکمی استفاده‌شده است. بااین‌حال، به‌مرورزمان همواره احتمال زنگ‌زدگی بخش‌هایی از کانتینر وجود دارد که باید به آن‌ها رسیدگی شود. از طرفی برخورد کانتینرها باهم در حین فرآیند بارگیری یا گاهی افتادن آن‌ها نیز می‌تواند باعث آسیب رسیدن به بدنه آن‌ها شود. قطعاً هزینه این نگهداری و تعمیرات کم نیست و می‌توان آن را به‌عنوان یکی از معایب کانتینر در نظر گرفت. نگهداری اصولی تضمین می‌کند که کانتینر شما برای بیشتر از دو دهه به‌خوبی کار کند.
3) دزدی و ضرر مالی
با وجود تمام مزایا کانتینر که به آن‌ها پرداختیم، اما احتمال دزدی کانتینرها در مسیر حمل‌ونقل تا تحویل به مشتری وجود دارد. این موضوع رایج نیست، اما هرسال ده‌ها مورد از به سرقت رفتن کالاهای باارزش درون کانتینر گزارش می‌شود. از سوی دیگر، هرسال بیشتر از 1500 کانتینر به دریا می‌افتند که عمدتاً به دلیل شرایط آب‌وهوایی بد است. شایان به ذکر است که استفاده از این باکس‌های فلزی در قاچاق کالاهای غیرقانونی نظیر اسلحه، قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان از مشکلات استفاده از کانتینر است. البته نباید فراموش کنیم که این مورد را نمی‌توان دقیقاً از معایب کانتینر دانست و بیشتر از معایب سیستم حمل‌ونقل مبتنی بر کانتینر است.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم به بررسی دقیق مزایا و معایب کانتینر بپردازیم تا دید شفاف‌تری به این محفظه‌های بزرگ فلزی حمل‌ونقل کالا داشته باشید. تردیدی وجود ندارد که نزدیک به 70 سال استفاده از کانتینر در حمل‌ونقل کالا، نشان‌دهنده کارایی قابل‌قبول آن است. بدنه مستحکم، مقاومت در برابر نفوذ آب، طول عمر بالا، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و استفاده برای ساخت خانه ازجمله مزایا کانتینر به شمار می‌آیند.
در کنار این مزایا، تعدادی از معایب کانتینر نیز شامل هزینه‌های نگهداری و تعمیرات، ذخیره غیراصولی برخی کالاها و امکان دزدی و ضرر مالی در این سیستم حمل‌ونقل هستند. تمام این موارد به‌ندرت اتفاق می‌افتند و لازم نیست ذهن خود را به‌شدت درگیر آن‌ها کنید؛ اما بهتر است قبل از هر اقدامی، برای روبه‌رویی با بدترین شرایط نیز آماده‌باشید.
اگر شما هم سابقه خرید و استفاده از کانتینر را دارید، خوشحال می‌شویم که تجربه خود را با ما و سایر خوانندگان این مطلب در مجموعه فیدار (Fidar) به اشتراک بگذارید.
مقالات پیشنهادی
